">
Επικοινωνήστε μαζί μας
Πατησίων 81, Αθήνα
info@migrant.gr
210-8831620
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ ΜΑΣ

Χαρτογράφηση των μεταναστευτικών κοινοτήτων Μέρος Α

Χαρτογράφηση των μεταναστευτικών κοινοτήτων Μέρος Α

Το πρώτο δείγμα της χαρτογράφησης των μεταναστευτικών κοινοτήτων που πραγματοποίησε το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών κατά το χρονικό διάστημα 2017 - 2018, δημοσιοποιήθηκε στην ημερίδα - συζήτηση "Ένας άλλος δρόμος για την ένταξη", ανήμερα την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη 2018.

Η ημερίδα - συζήτηση "Ένας άλλος δρόμος για την ένταξη" πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 18 Δεκεμβρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο Μελίνα, ανήμερα την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη 2018, σηματοδοτώντας την λήξη του IntegraFest "Ένας άλλος δρόμος για την Ένταξη", του τετραήμερου φεστιβάλ που διοργάνωσε το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Μετανάστη.

Εκ μέρους του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, η διευθύντρια του γραφείου και μέλος του Ελληνοσουδανικού Συλλόγου Ελλάδος, Άντλα Σασάτη, σηματοδότησε την έναρξη της συζήτησης παρουσιάζοντας την χαρτογράφηση των μεταναστευτικών κοινοτήτων του ΕΦΜ. Ακολουθεί η ομιλία, καθώς και εικόνες infographics (σχεδιαγράμματα) με στοιχεία της χαρτογράφησης που πραγματοποιήθηκε το τελευταίο έτος:

gfm_imd2018

"...Βρίσκομαι σήμερα εδώ για να σας παρουσιάσω την χαρτογράφηση που έχουμε κάνει έως τώρα, κατά τη διάρκεια του τελευταίου χρόνου, σχετικά με τις προσπάθειες που κάνουν οι μεταναστευτικές κοινότητες του ΕΦΜ σε σχέση με την ένταξη των μελών τους στη χώρα. Στο Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, πιστεύουμε πως το πρώτο βήμα για την ένταξη είναι η άδεια διαμονής. Από κει και πέρα, η στάση της πολιτείας απέναντι σε εκπαίδευση, εργασία, υγεία, πολιτικά και θρησκευτικά δικαιώματα, διαφύλαξη ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων, θα καθορίσει εν τέλει και τον τρόπο ένταξης του κάθε ανθρώπου.

Η ένταξη των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία, αποτελεί θεμελιώδη σκοπό και αποστολή του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, τα τελευταία 15 χρόνια. Πιστεύουμε πως επιτυγχάνεται, αν οι ίδιοι οι μετανάστες αισθανθούν, ότι αποτελούν αναπόσπαστο, αδιαίρετο και ενεργό μέλος της κοινωνίας.

Η  Ένταξη δεν είναι απλά μια λέξη που θα με ακούσετε πολλές φορές να επαναλαμβάνω απόψε. Ένταξη για εμάς σημαίνει πρόσβαση στους βασικούς θεσμούς της κοινωνίας, σημαίνει δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και στην ισότητα. Ένταξη σημαίνει συμμετοχή και δικαίωμα στην αγορά εργασίας, στην υγεία, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, στα θρησκευτικά δικαιώματα, στο πολιτικό σύστημα, στα κοινά. Ένταξη, δηλαδή, διαρθρωτικής μορφής με ισχυρή την κοινωνική συμμετοχή και την από κοινού δράση.

Εδώ και ένα χρόνο έχουμε ξεκινήσει την καταγραφή των μεταναστευτικών κοινοτήτων με έμφαση στο ρόλο των ίδιων των μεταναστών στη διαδικασία της ένταξης τους στην ελληνική κοινωνία.

Πρόκειται για μια καταγραφή που είναι σε εξέλιξη, μέχρι στιγμής έχουμε καταγράψει τις 33 από τις 40 κοινότητες μέλη μας αλλά νομίζουμε πως είναι ένα αρκετά αντιπροσωπευτικό δείγμα. Σε πρώτη φάση η καταγραφή αυτή βεβαιώνει πως το κύριο πεδίο της ενταξιακής διαδικασίας είναι η ίδια η κοινότητα, η τοπική κοινωνία, η τοπική γειτονιά.

Όσα έχουν γίνει από την μεριά των μεταναστών έως τώρα είναι ένα θετικό και σημαντικό εργαλείο το οποίο θα πρέπει να υπολογιστεί από την πολιτεία σε οποιαδήποτε προσπάθεια δημιουργίας ενός μοντέλου ένταξης. Ας πάμε όμως στην αρχή...

Από τα στοιχεία μας, φαίνεται πως η συλλογική δράση των κοινοτήτων ξεκινάει πριν το 2000 και πιο συγκεκριμένα από το 1988, τουλάχιστον στις κοινότητες που είναι μέλη μας. Στην ουσία όμως, έχουμε παρουσία συλλογικοτήτων των μεταναστών από το 1968. Με τις πρώτες άτυπες ομάδες να αποτελούνται από φοιτητές οι οποίοι στη συνέχεια δημιουργούν φοιτητικούς συλλόγους και σε τρίτη φάση αρχίζουν να συστήνουν τα μεταναστευτικά σωματεία.       

Σήμερα υπάρχουν πάνω από 60 μεταναστευτικές συλλογικότητες σε όλη την Ελλάδα με διάφορες νομικές μορφές (σωματεία, πολιτιστικά σωματεία, αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, σύλλογοι, οργανώσεις, ομοσπονδίες κ.α.).

infographicsGFM_01

Το Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών έχει ως μέλη του 40 μεταναστευτικές κοινότητες- συλλόγους και οργανώσεις, από την Ασία, την Αφρική, την Ευρύτερη Μέση Ανατολή - Αραβικές χώρες, τα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη, αλλά και Δίκτυα όπως το Αφρικανικό Δίκτυο Ελλάδος, δίκτυα για την Μετανάστρια Γυναίκα κ.ά.

Αυτές οι μεταναστευτικές κοινότητες αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής του μετανάστη και της μετανάστριας με την χώρα υποδοχής και για αυτό το λόγο αναγκάζονται να παρεμβαίνουν σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας της ένταξης.  

infographicsGFM_02

Σύμφωνα με την δική μας χαρτογράφηση, οι παρεμβάσεις των κοινοτήτων για την ένταξη χωρίζονται στις ακόλουθες κατηγορίες:

1) Εκπαίδευση

Σχεδόν όλες οι κοινότητες έχουν διοργανώσει για τα μέλη τους έστω μία φορά μαθήματα ελληνικών με την βοήθεια εθελοντών είτε Ελλήνων είτε μεταναστών 1ης ή 2ης γενιάς. Οι περισσότερες κοινότητες έχουν διοργανώσει μαθήματα μητρικής γλώσσας με εθελοντές καθηγητές ή καθηγήτριες μέλη των συλλόγων τους, μαθήματα υπολογιστών ή φροντιστήρια για τα παιδιά των μελών τους καθώς είναι συνηθισμένο λόγω έλλειψης καλής γνώσης της ελληνικής γλώσσας ή έλλειψης χρόνου οι γονείς να μην μπορούν να διαβάσουν τα παιδιά τους για το σχολείο.

Τα στοιχεία του τελευταίου χρόνου μας δείχνουν πως 13 κοινότητες κάνουν ή έκαναν μαθήματα ελληνικών, 12 μαθήματα αγγλικών, 7 μαθήματα μητρικής γλώσσας, 7 μαθήματα υπολογιστών και 8 φροντιστήριο για τα παιδιά που πάνε σχολείο.

infographicsGFM_03

2) Νομική πληροφόρηση & χώρος/γραφεία κοινοτήτων:

Εδώ αναφερόμαστε ουσιαστικά στην μεταφορά της πληροφορίας σχετικά με τις άδειες διαμονής, τις διαδικασίες για την ανανέωση των αδειών, τυχόν αλλαγές στους νόμους και άλλες ουσιαστικές πληροφορίες όπως τα εργασιακά δικαιώματα των μελών κ.ά.  

Η μεταναστευτική κοινότητα, για όλες τις δράσεις της, πρέπει να έχει το χώρο της. Η κοινότητα έχει άμεση σχέση με τον χώρο, τον φυσικό χώρο, που όταν υπάρχει τότε η κοινότητα είναι πιο δυνατή και πιο ενεργή. Είναι πιο ικανά τα μέλη της να συναλλάσσονται με το περιβάλλον που ζουν και να συμβάλλουν με αυτόν τον τρόπο στην κοινωνική συνοχή.

Οι κοινότητες συντηρούνται και επιβιώνουν αποκλειστικά από τους πόρους των μελών τους, συνήθως από το ΔΣ, ή τους πιο ενεργούς ανθρώπους τους. Έτσι εξηγείται και το γεγονός πως ελάχιστες μεταναστευτικές κοινότητες έχουν μεγάλους χώρους. Από την καταγραφή φαίνεται πως οι κοινότητες που έχουν επίσημα γραφεία είναι 18 αλλά οι χώροι είναι μικροί, οι υπόλοιπες φιλοξενούνται σε χώρους μελών, καφενεία ή έχουν απλά ένα πολύ μικρό γραφείο που αποτελεί και την έδρα του σωματείου.                                    

infographicsGFM_05

3) Πολιτισμός & Αθλητισμός

Σχεδόν όλες οι κοινότητες διοργανώνουν παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, πολλές έχουν μεικτά σχήματα ενώ άλλες έχουν σχήματα ανηλίκων, ενηλίκων, χορωδίες και μουσικά γκρουπ.

24 από τις κοινότητές μας έχουν κάποιο χορευτικό ή μουσικό συγκρότημα, ενώ υπάρχουν και κοινότητες όπως της Γεωργίας και της Ουκρανίας,  που έχουν πολύ οργανωμένα χορευτικά συγκροτήματα όπως π.χ. το Γεωργιανό Πολιτιστικό Κέντρο Καύκασος.

Σε ό,τι αφορά τον αθλητισμό βλέπουμε 12 κοινότητες με αθλητικές ομάδες (κυρίως ποδοσφαίρου) όπου κυριαρχούν οι Αφρικανικές κοινότητες με τα περισσότερα σχήματα, ενώ υπάρχουν και 3 κοινότητες που εξειδικεύονται σε άλλο άθλημα, όπως η Πακιστανική κοινότητα με το Κρίκετ.  

infographicsGFM_07

4) Αγορά εργασίας

Για να βρει ένας μετανάστης ή μία μετανάστρια δουλειά το πρώτο σημείο επαφής είναι τα μέλη της κοινότητάς τους. Στην κοινότητα γίνεται ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με θέσεις εργασίας που μπορεί να υπάρχουν, κάποιες κοινότητες δίνουν πληροφορίες στα μέλη τους ώστε να μπορούν να γράψουν σωστά το βιογραφικό τους και πολλές φορές υπάρχει ανταλλαγή της πληροφορίας και στα social media.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να επισημάνω πως παρατηρήσαμε μια σχέση σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό και το ποδόσφαιρο με την αγορά εργασίας. Δηλαδή, αθλητές ή  καλλιτέχνες από τις μεταναστευτικές κοινότητες κάποιες φορές χρησιμοποιούν τα σχήματα αυτά ως κανάλια δημοσιότητας.

Επιστρέφοντας πάλι στο θέμα της ανταλλαγής πληροφοριών σας αναφέρω πως όλο και περισσότερες κοινότητες χρησιμοποιούν τα social media και το ίντερνετ.
5 έχουν ιστοσελίδες - website, 10 facebook group, 18 facebook page και 4 facebook profile.

infographicsGFM_07 

5) Υποστήριξη των γυναικών & κοινωνικές δομές των κοινοτήτων

Είναι γεγονός πως η μετανάστρια αντιμετωπίζει πολλαπλές διακρίσεις, και ως γυναίκα και ως μετανάστρια. Ενώ υπάρχουν πολλές κρατικές δομές για την υποστήριξη των γυναικών από όπου και αν προέρχονται, ακόμα και σήμερα είναι πολλές οι μετανάστριες που είτε δεν τις γνωρίζουν είτε δεν μπορούν να τις επισκεφτούν. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που δουλεύουν μέσα στα σπίτια, όπως αρκετές Γεωργιανές, Νιγηριανές και Ουκρανές έχουν ελεύθερη ημέρα μόνο την Κυριακή.

Υπάρχουν πολλά παραδείγματα κακοποιημένων γυναικών που απευθύνονται πρώτα στις κοινότητές τους και παρόλο που οι κοινότητες δεν έχουν γνώσεις κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων αναλαμβάνουν με τη βοήθεια άλλων γυναικείων οργανώσεων να βρουν στα θύματα ξενώνες φιλοξενίας, νομική και ψυχολογική υποστήριξη και αρκετές φορές τα μέλη λειτουργούν σαν μεταφραστές ή μεταφράστριες. Βλέπουμε τις κοινότητες να προσπαθούν να παρέχουν ενεργή υποστήριξη σε θέματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας και να συμμετέχουν σε προσπάθειες καταπολέμησης του Trafficking. Τον τελευταίο χρόνο έγιναν 11 δράσεις ενδυνάμωσης των μεταναστριών από τις κοινότητές μας.

Σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές δομές βλέπουμε πως αποτελούν την πηγή των δράσεων των μεταναστευτικών κοινοτήτων, για παράδειγμα, η βιβλιοθήκη της Ουκρανικής κοινότητας “Η Γη του Πελαργού” όπου εκεί μαζεύονται τα μέλη και διοργανώνουν εκδηλώσεις, αποτελεί τόπο συνάθροισης των Ουκρανών ή η Κοινωνική κουζίνα της Σενεγαλέζικης κοινότητας όπου εκτός από το να σιτίζει τα μέλη της κοινότητας, προσφέρει και γεύματα σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια που υπήρχαν πρόσφυγες στο δρόμο οι Σενεγαλέζικη κοινότητα τάιζε καθημερινά πάνω από 50 ανθρώπους. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το κοινωνικό ιατρείο του Γεωργιανού πολιτιστικού κέντρου Καύκασος, το οποίο επί χρόνια έδινε δωρεάν ιατρικές συμβουλές και βοήθεια σε μετανάστες και Έλληνες που είχαν ανάγκη. Μια δομή που δυστυχώς είναι ανενεργή αυτήν την χρονιά λόγω έλλειψης πόρων και χρηματοδότησης.

infographics_07

6) Θρησκεία/ Θρησκευτικά δικαιώματα

Εδώ στην καταγραφή παρατηρούμε πως οι κοινότητες ενημερώνουν για χώρους λατρείας, καθώς και για τις διαδικασίες γάμου ή την διαδικασία ταφής ή ακόμα και τη διαδικασία μεταφοράς των θανόντων στη χώρα καταγωγής τους.

Όπως βλέπετε οι μεταναστευτικές κοινότητες αναλαμβάνουν πολλά. Και είναι πάντα ενεργές.  Ακόμα και όταν διαλύεται μια κοινότητα η συλλογική δράση των μεταναστών δεν διακόπτεται. Ακόμα και όταν είναι ανενεργή η κοινότητα είτε λόγω έλλειψης χώρου, πόρων, αλλαγής Διοικητικού Συμβουλίου – Εκλογών τα δραστήρια μέλη της συνεχίζουν να κάνουν δράσεις.

infographics_GFM_08_en

Αυτός είναι και ο λόγος που πιστεύουμε ακράδαντα πως πρέπει να υπολογιστούν στο σχεδιασμό της πολιτείας για την κοινωνική ένταξη των μελών τους. Και επειδή ο τόπος της δράσης τους είναι η τοπική κοινωνία,  ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πάρα πολύ ουσιαστικός. Σήμερα είμαστε εδώ σε μια προσπάθεια να ανοίξουμε έναν διάλογο για ένα ελληνικό μοντέλο ένταξης το οποίο θα περιέχει και την συμμετοχή των ίδιων των μεταναστών στο σχεδιασμό, τη δημιουργία και την υλοποίησή του.

Γι αυτό θα κλείσω αυτή την παρουσίαση με ένα βίντεο για το τι σημαίνει η ένταξη για εμάς:

(Βίντεο από τις δράσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη 2017, περισσότερα εδώ)

Σας ευχαριστώ πολύ."


Μπορείτε να παρακολουθήσετε όλες τις τοποθετήσεις και ομιλίες της ημερίδας - συζήτησης "Ένας άλλος δρόμος για την ένταξη" στο κανάλι μας στο youtube, πατώντας εδώ:

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΚΙ ΕΣΕΙΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ!

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΩ;

ΧΟΡΗΓΟΙ - ΥΠΟΣΤΗΡΙΚΤΕΣ