ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ

Στα πλαίσια της συμμετοχής του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών στις εβδομάδες δράσης 2017 του δικτύου FARE Football, δημιουργήσαμε και ταξιδέψαμε στην ελληνική τηλεόραση και κοινωνικά μέσα, το τηλεοπτικό σποτ με μήνυμα “Κάνε Τάκλιν στο Ρατσισμό”. 

Η δράση ολοκληρώθηκε με Συνέντευξη Τύπου, η οποία αγκάλιασε το μήνυμα και έλαβε χώρα στο Πνευματικό Κέντρο Αθηνών, σε συνεργασία με FARE Network, Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών και τον Οργανισμό Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων, στις 19 Οκτωβρίου 2017.

Η συνέντευξη τύπου ξεκίνησε με την τοποθέτηση του Ανουάρ Ικμπάλ, μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών, που αφορούσε την προσπάθεια των μεταναστευτικών κοινοτήτων για ένταξη και καταπολέμηση των όποιων διακρίσεων μέσα από τον αθλητισμό. Έπειτα, παρουσιάστηκε το τηλεοπτικό σποτ Κάνε Τάκλιν στον Ρατσισμό και ξεκίνησαν οι τοποθετήσεις των καλεσμένων ομιλητών. Εξ αρχής γεννήθηκε ο προβληματισμός και ήρθε στο προσκήνιο η ελληνική πραγματικότητα εν έτει 2017, που βιώνουν μετανάστες, πρόσφυγες και τα παιδιά τους, στο χώρο του ποδοσφαίρου, του αθλητισμού και στην ελληνική κοινωνία.

"Η καταπολέμηση του ρατσισμού στον αθλητισμό είναι ευθύνη όλων..."
O Κωστής Παπαϊωάννου, συντονιστής της συζήτησης, τέως Γ.Γ. Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρώην Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και εκπαιδευτικός, έδωσε τον τόνο:

“...Βρισκόμαστε, σε μια ιστορική φάση, όπου ο αθλητισμός βρίσκεται με το ένα πόδι στην πλευρά της συνεργασίας και της αλληλεγγύης και με το άλλο πόδι στην πλευρά του μίσους και της βίας…Σήμερα, ο ρατσισμός στην Ευρώπη και πάλι δυναμώνει, και αυτό εμφανίζεται στους αθλητικούς χώρους, εμφανίζεται με πανό, με συνθήματα, εμφανίζεται με σβάστικες, εμφανίζεται με εκδηλώσεις βίας, μίσους, με ναζιστικούς χαιρετισμούς, με λεκτική βία, με αποδοκιμασίες, με υποτίμηση ανθρώπων επειδή είναι διαφορετικοί ως προς τη φυλή ή το χρώμα ή την σεξουαλική τους ταυτότητα… 
Στην χώρα μας, υπάρχει, -έχω την αίσθηση, μικρότερη έκταση του φαινομένου (του φασισμού) σε μαζικότητα, δεν έχουμε δηλαδή τόσο πολύ οργανωμένες, αθλητικές οπαδικές εκδηλώσεις μίσους, έχουμε όμως συνεχή παρουσία  του φαινομένου. Να θυμίσω το πώς χρησιμοποιήθηκε παλαιότερα η εθνική ομάδα και οι οπαδοί της από την Χρυσή Αυγή, με το όχημα της γαλάζιας στρατιάς, για να υπάρξει εισοδισμός του νεοναζισμού στις κερκίδες, αλλά να θυμίσω και την ευθύνη αθλητών, τις δηλώσεις αθλητών για το ελληνικό DNA που είναι συνυφασμένο με το ελληνικό αίμα, με τον πρωταθλητισμό, τους ναζιστικούς χαιρετισμούς ποδοσφαιριστών κ.λπ. 

...Υπάρχει μία λάθος προσέγγιση, που θεωρεί ότι η καταπολέμηση του ρατσισμού στα γήπεδα είναι μια πολιτική πράξη, η οποία δεν έχει να κάνει με τον αθλητισμό. Θυμίζω ότι η θεωρία no politica, την οποία προέταξαν και μεγάλοι εθνικοί σύλλογοι, νομίζω πως δεν είναι μόνο λάθος, είναι μία ηθελημένη διαστρέβλωση των πραγμάτων. Η καταπολέμηση του ρατσισμού είναι ευθύνη όλων όσων εμπλέκονται στον αθλητικό φαινόμενο, και δεν μπορεί κανείς να βγάλει την ουρά του απέξω…”

“Να είμαστε σε εγρήγορση…” ζήτησε με τη σειρά του ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Αντιδήμαρχος και Πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών του Δήμου Αθηναίων, υπογραμμίζοντας αυτή τη σύνδεση του ποδοσφαίρου με φαινόμενα ρατσισμού, όπως ανέφερε το παράδειγμα της Λάτσιο στην Ιταλία. Μεταξύ άλλων, τόνισε:
“...Το ποδόσφαιρο είναι ένας χώρος για την ανάπτυξη τέτοιου είδους πρακτικών και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε πιο αυστηροί. Θα πρέπει να αυστηροποιήσουμε το πλαίσιο. Δεν πρέπει να δεχόμαστε με τίποτα τέτοιου είδους φαινόμενα, ναζιστικούς χαιρετισμούς, πανό κλπ. Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε πολιτικό κόστος, διότι οι ποδοσφαιρικές ομάδες σήμερα έχουν τέτοια δύναμη που μπορούν να επηρεάσουν μέχρι και την πολιτική πραγματικότητα σε μία χώρα… Παρόλο που το φαινόμενο του ρατσισμού δεν είναι τόσο έντονο (στο ελληνικό ποδόσφαιρο), οι συνθήκες μπορούν να το ευνοήσουν. Καλό είναι να είμαστε σε εγρήγορση…”

“Να διεκδικούμε περισσότερη προβολή αυτών των θεμάτων στα ΜΜΕ…”
Ο δημοσιογράφος και μέλος της ΕΣΗΕΑ, Νάσος Μπράτσος, μας έδωσε την πλέον κατατοπιστική εικόνα για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν προσφυγόπουλα και μεταναστόπουλα στους αθλητικούς ερασιτεχνικούς συλλόγους ανά την Ελλάδα. “...Πριν από 2 χρόνια έβγαλε η ΕΠΟ (Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία) μια εγκύκλιο που έλεγε, ότι στη δύναμη των ποδοσφαιρικών ερασιτεχνικών σωματείων σε όλη την Ελλάδα, τα παιδιά τα οποία ήταν παιδιά ομογενών, θα σταματήσουν να μετράνε ως ομογενείς ή ως Έλληνες και θα μετράνε ως αλλοδαποί. Κάτι που σημαίνει ότι αν έχεις στην ομάδα σου π.χ. 5 παιδιά Νιγηριανών, 5 παιδιά Ρωσοπόντιων και 5 παιδιά Ελλήνων ή κατοίκων - μελών ΕΕ, δηλαδή συνολικά 15 παιδιά, θα έπρεπε η θέση των 5 ξένων να μοιραστεί ανάμεσα στα 10 παιδιά. Κάτι που περιορίζει την δυνατότητα των παιδιών, που δεν έχουν Έλληνες γονείς, να πάρουν μέρος στον αθλητισμό. Ελάχιστα ερασιτεχνικά σωματεία διαμαρτυρήθηκαν γι’ αυτό το θέμα, αλλά τουλάχιστον κάποιοι το έκαναν και νομίζω ότι αυτό είναι η ελπίδα. Για να μην αναφερθώ και σε άλλα αθλήματα, π.χ. στο μπάσκετ, κατά πόσο η ένταξη των μεταναστών έχει βοηθήσει, όπως είναι η περίπτωση του Αντετοκούμπο…”

Από το 2015 και μετά, παρόλο που οι προσπάθειες ενίσχυσης και αναβίωσης των ξενοφοβικών αντιλήψεων βασίστηκαν στο προσφυγικό ρεύμα της χώρας μας, η αλληλεγγύη και η ανάγκη του αθλητισμού για τους πρόσφυγες βρήκαν πρόσφορο έδαφος. Ο κος Ν. Μπράτσος μας μετέφερε πληθώρα θετικών παραδειγμάτων συνεργασίας και αλληλεγγύης: “…η Κορωνίδα Γαλατσίου, το τουρνουά ερασιτεχνικών σωματείων Αθήνας που συνδιοργάνωσε η περιφέρεια Αττικής μαζί με προσφυγόπουλα από τον Ελαιώνα και συγκρότησαν ομάδα, η ομάδα Αιολικού Μυτιλήνης σε αγώνες μαζί με τους πρόσφυγες, η δημιουργία της ομάδας FC Kosmos στην Μυτιλήνη, τουρνουά ομάδων στο γήπεδο Χαϊδαρίου με στήριξη του εν λόγω Δήμου, με προσφυγικές ομάδες από το Σχιστό και το Ελληνικό, φιλικοί αγώνες του συλλόγου φίλων της Μπαρτσελόνα και της Αθλητικής Ελπίδας Προσφύγων…”

Χαρακτηριστική υπήρξε η αναφορά του δημοσιογράφου στην κίνηση αθλητικών ομάδων όπως εκείνη του Διστόμου, του Βελεστίνου, της Μήλου και της Ν. Ιωνίας, να καταθέσουν στεφάνι στη μνήμη των θυμάτων του ολοκαυτώματος και των εκτελεσθέντων θυμάτων από τους ναζί, τονίζοντας ότι: “...τέτοιες κινήσεις δείχνουν μια πολύ διαφορετική κουλτούρα και νοοτροπία στο θέμα του ρατσισμού και διαχωρισμού των ανθρώπων βάσει θρησκείας, φυλής κ.λπ…” Και καταλήγει: “...πρέπει να διεκδικούμε περισσότερη προβολή αυτών των θεμάτων από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και να δίνουμε και δύναμη σε όσους δουλεύουν σε αυτό να προβάλλουν αυτές τις αντιλήψεις.”

 “Η μπάλα είναι η ελευθερία τους, η ελευθερία της ψυχής τους…”

Ο Υπεύθυνος Τύπου της Hope Refugee FC - Αθλητική Ελπίδα Προσφύγων, της ομάδας που πρωταγωνιστεί στο τηλεοπτικό σποτ Κάνε Τάκλιν στο Ρατσισμό, κύριος Νίκος Δελαγραμμάτικας πρόσθεσε: “…ο αθλητής που είναι μέσα στο γήπεδο δεν διαφέρει από εκείνον που αγωνίζεται στην Μπαρτσελόνα ή στην Αθλητική Ελπίδα Προσφύγων...Όλα τα παιδιά είτε έχουν κάποιο συμβόλαιο είτε πληρώνουν από την τσέπη τους το λεωφορείο για να έρθουν στην προπόνηση, όλοι θέλουν να παίζουν...Η ελληνική κοινωνία δείχνει ότι είναι έτοιμη να στηρίξει και να δώσει κουράγιο, γιατί όλα αυτά τα παιδιά, τα οποία κουβαλούν το καθένα μία ξεχωριστή ιστορία που συχνότατα είναι δραματική, εκείνο που θέλουν είναι απλώς να παίξουν μπάλα. Απλώς να παίξουν μπάλα, τίποτε άλλο. Η μπάλα είναι η ελευθερία τους, η ελευθερία της ψυχής τους…”

Χαρακτηριστική ήταν η ιστορία που ανέφερε ο κύριος Δελαγραμμάτικας, η οποία εμφανίζει έκδηλα τις αγκυλώσεις και την μη εφαρμογή της μεταναστευτικής νομοθεσίας, διακρίνοντας ανήλικα παιδιά μεταναστών και προσφύγων από τα υπόλοιπα ελληνόπουλα, αφήνοντάς τα χωρίς δικαιώματα στον αθλητισμό:

“...Πρέπει η πολιτεία επιτέλους να εκλογικεύσει κάποιες διαδικασίες...Πώς γίνεται ένα παιδί 11 ετών που έχει γεννηθεί στην Ελλάδα, πάει σε ελληνικό σχολείο, αλλά οι γονείς του είναι από την Σρι Λάνκα, η μάνα του δουλεύει καθαρίστρια στο σχολείο αυτό, ο μπαμπάς είναι ψαράς στο Πέραμα, να χρειάζεται ειδική ερώτηση στην οικεία ομοσπονδία της Σρι Λάνκα για το αν έχει παίξει εκεί, και να χάνει μία ολόκληρη χρονιά, χωρίς συμμετοχή σε αγώνες, περιμένοντας ένα χαρτί...Είναι εκατοντάδες οι περιπτώσεις…Αν θέλει το ελληνικό σύστημα μπορεί κάθε περίπτωση να την αξιολογήσει…”

Η Γενική Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Γιαννακάκη, η οποία τοποθετήθηκε στον επίλογο της συνέντευξης τύπου τόνισε: “...η καταπολέμηση του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας θα έπρεπε να είναι ουσιαστική προτεραιότητα της Πολιτείας… Όλα όσα έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια σε επίπεδο νομοθεσίας, ναι μεν είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό αλλά νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου στο ότι δεν είναι επαρκές…”

Η κυρία Γιαννακάκη στη συνέχεια τόνισε τη σπουδαιότητα του εξαιρετικά φιλόδοξου εγχειρήματος, όπως ανέφερε την σύσταση και λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας “...αφού προσπαθεί να βάλει στο ίδιο τραπέζι για να παράγουν κοινές πολιτικές, μέλη της κοινωνίας των πολιτών και μέλη της διοίκησης της πολιτείας, που εκ των πραγμάτων και του ρόλου τους, θα πρέπει να έχουν έναν ρόλο αντικρουόμενο, η κοινωνία των πολιτών απέναντι στην πολιτεία…το πιο σημαντικό στην καταπολέμηση του ρατσισμού είναι η αλλαγή των νοοτροπιών, βασικός μοχλός για όλα αυτά είναι ο πολιτισμός, μέρος του οποίου είναι αθλητισμός και βέβαια εδώ τον πρώτο λόγο έχει το ποδόσφαιρο. Θα κλείσω λέγοντας το εξής: πραγματικά αυτά τα τηλεοπτικά σποτ μπορούν να κάνουν δουλειά και να δημιουργήσουν - να ανοίξουν μία συζήτηση...το ίδιο έχουμε δει και με το σποτ του Εθνικού Συμβουλίου για την εισαγωγή των προσφύγων στην εκπαίδευση, με την διαδικασία του κοινωνικού μηνύματος που έχει την δυνατότητα να μπαίνει σε κάθε σπίτι και να δημιουργεί τον προβληματισμό...”   

Διαβάστε εδώ το Δελτίο Τύπου της δράσης για το Fare 2017